Stosunki kanadyjsko-amerykańskie
w polityce premiera Pierre`a Elliotta Trudeau 1968-1984
Autor: Marcin Gabryś
Wydawnictwo: WUJ, 2010
Okładka: miękka
Stan: dobry
Uwagi: brak
Książka Marcina Gabrysia stanowi analityczne opracowanie stosunków dyplomatycznych i gospodarczych między Kanadą a Stanami Zjednoczonymi w okresie rządów Pierre’a Elliotta Trudeau. Autor skupia się na zbadaniu skali niezależności Kanady w relacjach z dominującym partnerem, przedstawiając Trudeau jako polityka świadomie redefiniującego relacje z południowym sąsiadem w duchu suwerenności i pragmatyzmu.
Praca została podzielona na sześć rozbudowanych rozdziałów, uzupełnionych o aneksy i bibliografię. Pierwsze dwa rozdziały koncentrują się na założeniach polityki zagranicznej Trudeau oraz koncepcji „trzeciej opcji” jako alternatywy dla dominującego wpływu USA. Gabryś analizuje tu wpływ raportu Robertsona, reakcje na szok nixonowski i ewolucję kanadyjskiej doktryny międzynarodowej.
W kolejnych częściach autor omawia problematykę amerykańskich inwestycji w Kanadzie, ukazując napięcia wokół prób ograniczenia ich skali oraz reakcje Waszyngtonu na działania instytucjonalne, takie jak utworzenie Agencji Kontroli Inwestycji Zagranicznych (FIRA). Szczególną uwagę poświęcono też polityce energetycznej i jej wpływowi na bilateralne konflikty, ze szczególnym uwzględnieniem kryzysu naftowego z 1973 roku i kontrowersyjnej strategii NEP (National Energy Program).
Odrębny rozdział poświęcono sporom o Arktykę oraz suwerenność Kanady w tym regionie, co ukazuje złożoność sporów terytorialnych i ich implikacje geopolityczne. Ostatni rozdział analizuje kwestie ekologiczne w relacjach transgranicznych, takie jak zanieczyszczenie Wielkich Jezior, kwaśne deszcze czy konflikty dotyczące rybołówstwa i wodnych zasobów granicznych.
Gabryś operuje warsztatem politologicznym, uwzględniając zarówno kontekst instytucjonalny, jak i retoryczny. W analizach łączy źródła kanadyjskie i amerykańskie, tworząc obraz relacji nacechowanych napięciem, ale też stałą współzależnością. Książka nie unika tematów kontrowersyjnych, takich jak mit wyjątkowości stosunków kanadyjsko-amerykańskich czy ograniczona skuteczność strategii „trzeciej opcji”.